Głównym celem szkolenia było przetestowanie w warunkach rzeczywistych metodologii prac ekshumacyjnych i dokumentacji miejsca odnalezienia masowych szczątków ofiar obozu Stalag IID w Stargardzie podczas toczących się prac Zespołu Katedry Medycyny Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego  w Szczecinie. Warsztaty obejmowały pełne spektrum działań związanych z ekshumacjami i badaniami masowych mogił, z naciskiem na współczesne technologie i metody badawcze. Stalag IID w Stargardzie to były niemiecki obóz jeniecki funkcjonujący od września 1939 do lutego 1945, przeznaczony dla żołnierzy koalicji antyhitlerowskiej z wielu armii.

Warsztaty koordynował prof. Andrzej Ossowski z Zakładu Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, który wprowadził uczestników w zagadnienia z zakresu logistyki prac na miejscu ekshumacji oraz technologii poszukiwania grobów masowych. Podczas szkolenia omówiono metodologię badań archeologicznych związanych z ekshumacją, zwracając uwagę na specyfikę tego procesu, w którym należy zapewnić zarówno integralność szczątków, jak i odnajdywanych przy szkieletach przedmiotów. Przedstawiono procedury dokumentacyjne oraz techniki wykopaliskowe stosowane w celu minimalizacji degradacji szczątków ludzkich i artefaktów.

Sesje praktyczne obejmowały techniki i metody podejmowania szczątków ludzkich, w tym rozpoznawanie ułożenia ciał w grobie, umiejętności w identyfikacji różnych warstw kontekstu archeologicznego, prawidłowego katalogowania znalezisk, a także badania post mortem (badania pośmiertne) na przygotowanych do tego celu stanowiskach w namiocie do badań antropologicznych.

Uczestnicy mieli również okazję do zapoznania się z przestrzeniami laboratoryjnymi Katedry Medycyny Sądowej Pomorskiego Instytutu Medycznego w Szczecinie, gdzie zaprezentowano m.in. sprzęt do zaawansowanych technik sekwencjonowania następnej generacji w procesie identyfikacji indywidualnej, ze szczególnym naciskiem na odczytywanie cech fenotypowych (kolor oczu, włosów, pochodzenie biogeograficzne). Zademonstrowano także techniki rekonstrukcji twarzy ofiar na podstawie danych antropologicznych, genetycznych i modelowania 3D.

W szkoleniu wzięły udział: zastępca Kierownika Zespołu DVI Polska podkom. Joanna Długajczyk oraz podinsp. dr inż. Magdalena Jabłońska-Milczarek - aktywny członek grupy roboczej DVI Interpol z ramienia Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji.

Udział w specjalistycznych szkoleniach z zakresu szeroko pojętej tematyki identyfikacji zwłok ofiar masowych, zarówno krajowych jak i międzynarodowych, przynosi wymierne korzyści w postaci zdobywania aktualnej, wciąż poszerzającej się wiedzy, co przyczynia się do coraz to bardziej wszechstronnego i profesjonalnego podejścia w zakresie prowadzenia oględzin miejsc katastrof i identyfikacji ich ofiar.

Zdjęcia: podinsp. dr inż. Magdalena Jabłońska-Milczarek, podkom. Joanna Długajczyk